Detailed Information

Scolastica historia / Petrus Comestor KB Aargau Einzeldokumente Aargauer KantonsbibliothekSignatur: AKB MsWettF 9

Functions

Scolastica historia / Petrus Comestor KB Aargau ; Einzeldokumente Aargauer Kantonsbibliothek

Signatur: AKB MsWettF 9


Petrus Comestor [Verfasser]

2. Viertel des 14. Jahrhunderts. - 1 Band (260 Blätter), 30,5 x 21 cm, Lateinisch. - Handschrift

Inhaltsangabe: (Ir-IVr) leer(IVv) Besitzeintrag, sonst leer(Vr-VIIr) leer(VIIv) Inhaltsverzeichnis, 18. Jh. (1ra-235va) Scolastica historia / Petrus Comestor. [Am oberen Rand:] >Historia Ecclesiastica< [16. Jh. Capitula zu Gn] De creatione celi ... [1va Prologe:] >Incipit prologus epistolaris in scolasticam hystoriam<. Reverendo patri ac domino suo Wilhelmo ... [1vb] >Item alius prologus. De consistorio, cenaculo et thalamo domus regie<. Imperatorie maiestatis est in palacio tres habere mansiones ... [2ra Text:] >Incipit scolastica hystoria. De creatione celi empyrei et iiiior elementorum. im<. In principio erat ... - ... [235rb] in loco magis honorabili, scilicet in cathacumbis. Den Erläuterungen der biblischen Bücher sind Capitula vorangestellt. 1ra Gn; 30va Ex; 48va Lv; 55vb Nm; 66va Dt; 70va Ios; 75ra Idc, Rt; 83rb I Sm; 93rb II Sm; 101vb III Rg; 115va IV Rg; 132va Tb; 136va Ez; 138rb Dn; 148rb Idt; 149vb Esr; 153rb Est; 159ra I Mcc; 165ra II Mcc; 171ra Historia evangelica; 207va Act. 132va Zwei Zeilen aus Alexander de Villa Dei, Summarium (entspricht 237ra). Stegmüller, Friedrich. - Repertorium biblicum medii aevi, 11 Bde., Madrid 1950-1981, Nr. 6543-6565, Hs. erwähnt. 235rb Anschliessend Zusatz über die Apostel: >Ubi apostoli sepulti sunt. [Cap.] cxxi<. Petrus et Paulus Rome sepulti sunt ... - ... Clemens in quinto libro Ypotyposeon informationum. >Explicit liber ecclesiastice [historie]. Deo gracias<. BHL 653. - Patrologiae cursus completus, Series latina, ed. Jacques-Paul Migne, Bd. 198, Paris 1855, Sp. 1053-1722; Additiones nur zum Teil vorhanden, Einfügungsstellen oft vom Druck abweichend; zusätzliche Additiones, teilweise abweichende Kapiteleinteilung (235va-236ra) Recapitulatio regum. >Recapitulatio regum<. Cyrus regnavit xxx annis, Cambises vel Nabuchor filius Cyri eidem annis ... - ... Hic Ierusalem funditus evertit (236ra) Versus de quindecim signis iudicii. >Versus quindecim signorum<. Stans mare pro muro montes supereminet omnes ... (236ra-238va) Summarium biblicum metricum cum commentario / Alexander de Villa Dei,. >Isti versus sunt super totam bibliam ...<. Rex prohibet peccant Abel ...; Interlinearglossen mit roten Kapitelangaben: i opera dierum, ii fructum, iii Adam et Eva, iiii occiditur ... - ... surgunt sponsam venio iam; Interlinearglossen: xx mortui, xxi ornatam viro suo, xxii dicit sponsus. RB 1178; WALTHER, Carmina 16757. - Initia carminum ac versuum medii aevi posterioris Latinorum. Alphabetisches Verzeichnis der Versanfänge mittellateinischer Dichtungen, bearb. v. Hans Walther, Göttingen 1959, Nr. 16757 (238vb) Solatium peccatorum. >Solacium peccatorum versus<. Perfidus aspiciat Petrum, predoque latronem, crudelis Paulum … - vgl. Walther, Carmina 13982. (239r-244r) Compendium historiae in genealogia Christi / Petrus Pictaviensis. [Prolog:] Considerans hystorie prolixitatem ... [239r Text:] Adam in agro Damasceno formatus ... - ... inter diem ascensionis et Penthecostes. Stammbaum von Adam bis Christus - Teiledition von 239r in: Moore, Philip S. - The Works of Peter of Poitiers, Master in Theology and Chancellor of Paris (1193-1205). - Notre Dame, Indiana, 1936, S. 188-196; der Text der Hs. entspricht keiner der drei abgedruckten Fassungen. (244v) Tres gradus fidelium. Tres calami id est tria brachia ex uno latere prodeunt et tres ex alio quia ante incarnationem domini et post tres gradus fidelium fuerunt in ecclesia ... Siebenarmiger Leuchter mit Erläuterung - Beer, Beiträge, S. 59, Anm. 128 (245r) Lignum vitae. [Texte: an der Basis des Kreuzes:] Iohannes in apocalipsi: Vidi lignum vite afferens fructus xii ... [Apc 22,2]; [in den Zweigen:] Ius Ihesus ex deo genitus, Ihesus prefiguratus ... ; [in an den Zweigen hängenden Früchten:] Originis preclaritas ...; [in den Kreisen um den Lebensbaum] Moyses ...; [unter diesen Kreisen:] Lignum vite in medio paradysi ...; [beim Pelikan:] Pellicanus dicor: Pro pullis trado meum cor Jesus am Kreuz, als Baum des Lebens mit Blättern und 12 Zweigen gestaltet, oben der Pelikan mit seinen Jungen. - Abb. Bruckner, Scriptoria 7, Taf. 39 (245v) De sex alis Cherubim. [Engel mit sechs Flügeln mit der Beschriftung:] Ius dilectio dei, IIus dilectio proximi, IIIus confessio, IIIIus satisfacio, Vus puritas mentis, VIus mundicia carnis. [Texte: im Podest, auf dem der Engel steht:] Iste Cherub habens sex alas legatur per numerum cuilibet ale asscriptum ... [in den Flügeln:] Omnia propter deum delinquere ... - vgl. Distelbrink, Balduinu. - Bonaventurae scripta: authentica dubia vel spuria critice recensita (Subsidia scientifica Franciscalia, 5). - Rom 1975, Nr. 111. (246r) Arbor vitiorum. [Baum mit sieben nach unten gerichteten Ästen, die Wurzel beschriftet] Superbia radix viciorum. [Darunter:] Hec arbor legatur per numerum ramo cuilibet asscriptum. [Die Äste tragen je sieben Blätter, der erste Ast] Ius avaricia [mit den Blättern] fraus, furta, periuria ... Distelbrink, Bonaventurae scripta, Nr. 61. - Distelbrink, Bonaventurae scripta, Nr. 61 (246v) Arbor virtutum. [Baum mit sieben nach oben gerichteten Ästen, die Wurzel beschriftet:] Humilitas radix virtutum. [Darunter:] Hec arbor legatur per numerum cuilibet ramo asscriptum. [Die Äste tragen je sieben Blätter, der erste Ast:] Ius prudentia [mit den Blättern:] diligentia, consilium, providentia … - Distelbrink, Bonaventurae scripta, Nr. 61 (247r) Figura de decem mandatis legis. [Drei senkrechte Reihen von je 10 Kreisen. Überschriften:] Decem mandata legis, Decem plage Egypti, Decem plebis abusiones. - Christiane Laun, Bildkatechese im Spätmittelalter. Allegorische und typologische Auslegung des Dekalogs, Diss München 1979, S. 148-155, Varianten der Hs. unter der Sigle A. (247v) Figura de duodecim articulis fidei. [Drei senkrechte Reihen von je 12 Kreisen. Die mittlere, höher gestellte Reihe ist überschrieben mit:] Duodecim articuli fidei. [Reihe links:] Duodecim prophete, [Reihe rechts:] Duodecim apostoli. [Kreis links Jeremias, Verbindungssteg:] Patrem invocabitis qui terram fecit et condidit celos. [Kreis Mitte:] Deus pater. [Verbindungssteg:] Credo in deum patrem omnipotentem creatorem celi et terre. [Kreis rechts:] Petrus ... (248r) Figura de septem operibus canonicis. [Drei senkrechte Reihen von je 7 Kreisen. Die mittlere, höher gestellte Reihe ist überschrieben mit:] Septem opera passionis.[ Reihe links:] Septem hore canonice. [Reihe rechts! Septem dona gratuita. [Kreis links:] Matutine, [Verbindungssteg:] In media nocte domino psallas homo docte ... [Kreis Mitte:] Christus Pylato traditus, [Verbindungssteg:] Audi clamantes in me mortemque minantes. [Kreis rechts:] Auditus ... - Verbindungssteg: "In media nocte": Walther, Carmina 8994 und Stegmüller, Repertorium biblicum Nr. 8683 (248v) Figura de trinitate. [Stilisierte siebenblättrige Blume mit je neun Zweigen in einer Vase. Texte: auf der Vase:] Sic volo, sic iubeo, sic ago iure meoque. [Darüber:] Dicit sapiencia. [Links:] Illinc natura per me recipit sua iura. [Rechts:] Hinc a me varia procedit phylosophia. [Darüber links:] Septem etates: Infans. Insons absque dolo matris fruor ubere solo ... []Darüber rechts:] Septem artes: Gramatica. Gramatice causa recte loquor absque figura ... [In der Blüte:] Sancta trinitas. Omnia compono rego singula cunctaque dispono. (v) Schemazeichnung. Nicht beschriftet(249v-XIv) leer (238vb) Solatium peccatorum. >Solacium peccatorum versus<. Perfidus aspiciat Petrum, predoque latronem, crudelis Paulum ... - vgl. Walther, Carmina 13982

Kretz, Johannes, Wettinger Konventuale [Vorbesitzer]

https://swisscollections.ch/Record/991170516024005501 (Katalogeintrag in swisscollections)http://e-codices.ch/de/list/one/kba/WettF0009 (Digitalisat e-codices)https://e-codices.ch/loris/kba/kba-WettF0009/kba-WettF0009_001v.jp2 (Thumbnail e-codices)

Material: PergamentEinband: Halblederband mit Holzdeckeln, 16. Jh., Leder weitgehend abgerissen. Ehemals zwei nach vorn greifende Kantenschliessen. Spiegel- und Vorsatzblätter (I-III, VI-VII, IX-XI) Papier, (IV-V) Pergament. Wasserzeichen Bl. VI-VII: Turm, ähnlich Piccard, Wasserzeichen, XVI 13 (1546-1548); Bl. I-III und IX-XI: Wappen mit zwei steigenden Löwen und Initialen RS, wohl bei der Restaurierung im 18. Jh. eingebunden. Deckel teilweise geschwärzt. Nachträglich angebrachter brauner Lederrücken mit Goldprägung und rotem Titelschild "Comestoris historia scolastica", unten Wettinger Bibliotheksignatur "Q.I.2 (?)", 18. Jh., sowie Reste eines späteren Papierschilds. Restauriert 2013; Restaurierungsprotokoll vorhanden

Angaben zur Herkunft: Nach der Buchmalerei aus Basel, Beer, Ellen J. - Beiträge zur oberrheinischen Buchmalerei in der ersten Hälfte des 14. Jahrhunderts unter besonderer Berücksichtigung der Initialornamentik. - Basel/Stuttgart 1959, S. 28f. Besitzer: IVv "Frater Johannes Crötz conventualis monasterii Maris Stelle alias Wettingen. Costet III flor."; darunter Kreuz mit den Initialen J C. Zu Johannes Kretz, † 1571: WILLI, Album Wettingense, Nr. 508. 1r "Ascribor bibliothecae beatae virginis in Maris Stella. 1615." 1r, 29r, 129r, 214r und 248v Stempel "Kantonsbibliothek Aargau", 19.-20. Jh.

Pfad: Einzeldokumente Aargauer Kantonsbibliothek

CH-002121-2-991170516024005501, http://kalliope-verbund.info/CH-002121-2-991170516024005501

Modifikation: 16.11.2023